Tổng quan về Supply Chain Finance
- Thiếu minh bạch: Quy trình giấy tờ phức tạp và thiếu thông tin thời gian thực.
- Rủi ro gian lận: Hóa đơn giả mạo hoặc thông tin không chính xác.
- Chi phí cao: Các quy trình thủ công và chi phí xác minh tốn kém.
- Hạn chế tiếp cận vốn: SMEs thường khó tiếp cận các giải pháp tài chính do thiếu lịch sử tín dụng.
Tính Ứng Dụng của AI và Blockchain trong Supply Chain Finance
Blockchain: Minh Bạch và Tự Động Hóa
Tăng cường minh bạch và truy xuất nguồn gốc: Mọi giao dịch, từ hóa đơn đến thanh toán, được ghi lại trên blockchain, cho phép tất cả các bên liên quan (người mua, nhà cung cấp, ngân hàng) truy cập thông tin thời gian thực. Điều này giúp giảm thiểu gian lận, như trường hợp hóa đơn giả mạo trị giá 10 tỷ USD tại Trung Quốc vào năm 2014.
Tự động hóa thông qua hợp đồng thông minh (smart contracts): Hợp đồng thông minh tự động thực thi các điều khoản thanh toán khi các điều kiện được đáp ứng, giảm chi phí hành chính và thời gian xử lý. Ví dụ, nền tảng Spydra sử dụng hợp đồng thông minh để tự động kích hoạt thanh toán khi hóa đơn được phê duyệt.
Hỗ trợ SMEs: Blockchain cung cấp dữ liệu minh bạch và đáng tin cậy, giúp SMEs dễ dàng đáp ứng các yêu cầu AML/KYC (chống rửa tiền và biết khách hàng), từ đó tăng khả năng tiếp cận tài chính.
AI: Phân Tích Dữ Liệu và Quản Lý Rủi Ro
Quản lý rủi ro: AI phân tích dữ liệu lịch sử và thời gian thực để đánh giá rủi ro tín dụng của người mua và nhà cung cấp, phát hiện gian lận, và dự đoán nguy cơ phá sản. Một nghiên cứu của Tietoevry cho thấy AI có thể phân đoạn nhà cung cấp dựa trên danh mục rủi ro thanh toán, giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định tài trợ chính xác hơn.
Tự động hóa quy trình: AI hỗ trợ tự động hóa các nhiệm vụ như đối soát hóa đơn, dự báo dòng tiền, và cá nhân hóa dịch vụ SCF, giảm chi phí vận hành và tăng tốc độ xử lý.
Tối ưu hóa chuỗi cung ứng: AI phân tích dữ liệu blockchain để dự đoán nhu cầu, tối ưu hóa quản lý hàng tồn kho, và cải thiện hiệu quả tài chính chuỗi cung ứng.
Sự Kết Hợp AI và Blockchain
Case Studies: Các Startup và Nền tảng SCF Nổi Bật ở Châu Á
Chained Finance (Trung Quốc)
Blockchain (Corda): Chained Finance sử dụng blockchain Corda để ghi lại các giao dịch tài chính và hóa đơn, đảm bảo tính minh bạch và không thể thay đổi. Điều này giúp giảm nguy cơ gian lận và tăng niềm tin từ các tổ chức tài chính.
- AI: Mặc dù thông tin về ứng dụng AI cụ thể của Chained Finance còn hạn chế, các nền tảng tương tự thường sử dụng AI để đánh giá tín dụng và phân tích rủi ro, điều mà Chained Finance có thể tích hợp trong tương lai.
eTradeConnect (Hồng Kông)
Blockchain (Hyperledger Fabric): eTradeConnect sử dụng blockchain để số hóa hóa đơn, tạo hợp đồng thông minh, và cập nhật trạng thái thanh toán thời gian thực. Điều này giúp giảm chi phí xử lý giấy tờ và tăng tốc độ giao dịch.
- AI: Nền tảng tích hợp AI để phân tích dữ liệu giao dịch, đánh giá tín dụng, và phát hiện gian lận, đảm bảo an toàn tài chính cho các bên tham gia.
Vayana Network (Ấn Độ)
Công nghệ số hóa: Vayana sử dụng các công nghệ số hóa để đơn giản hóa quy trình SCF, từ xác minh hóa đơn đến giải ngân vốn. Mặc dù không dựa hoàn toàn vào blockchain, nền tảng này đang khám phá các ứng dụng blockchain để tăng cường bảo mật.
- AI: Vayana tích hợp AI để đánh giá tín dụng, phân tích rủi ro, và tự động hóa quy trình onboarding nhà cung cấp, giúp giảm thời gian xử lý và tăng độ chính xác.
Veefin (Ấn Độ và Nam Á)
AI: Veefin sử dụng AI để tự động hóa quy trình đánh giá tín dụng, phân đoạn nhà cung cấp, và quản lý rủi ro. Điều này giúp các ngân hàng và tổ chức tài chính đưa ra quyết định tài trợ nhanh chóng và chính xác.
- Blockchain: Veefin đang tích hợp blockchain để đảm bảo tính minh bạch và bảo mật trong các giao dịch SCF, đặc biệt trong tài trợ chuỗi cung ứng đa cấp.
Tiềm Năng Tăng Trưởng và Thách Thức
Tiềm Năng Tăng Trưởng
Thị trường châu Á: Với khoảng trống tài trợ thương mại toàn cầu ước tính 1,5 nghìn tỷ USD, châu Á là khu vực có tiềm năng lớn nhất cho SCF, đặc biệt ở các nước như Trung Quốc, Ấn Độ, và Đông Nam Á.
- Hỗ trợ SMEs: AI và blockchain giúp SMEs vượt qua rào cản tài chính, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm.
- Thương mại điện tử và toàn cầu hóa: Sự gia tăng của thương mại điện tử và thương mại quốc tế tạo ra nhu cầu lớn về các giải pháp SCF linh hoạt, nơi AI và blockchain có thể đóng vai trò then chốt.
Thách Thức
Chi phí triển khai: Việc tích hợp blockchain đòi hỏi đầu tư ban đầu lớn vào công nghệ và đào tạo.
Tính tương thích: Sự thiếu chuẩn hóa quốc tế và khả năng tương tác giữa các nền tảng blockchain là một rào cản lớn.
Quy định pháp lý: Các quy định về blockchain và SCF khác nhau giữa các quốc gia có thể gây khó khăn cho việc mở rộng quy mô.
- Kháng cự thay đổi: Các doanh nghiệp truyền thống có thể miễn cưỡng chuyển đổi sang các hệ thống kỹ thuật số mới.
Tư Vấn cho Nhà Đầu Tư và Chủ Doanh Nghiệp
- Đầu tư vào các nền tảng tích hợp AI và Blockchain: Các nền tảng như eTradeConnect và Veefin, với sự kết hợp AI-blockchain, mang lại tiềm năng tăng trưởng cao nhờ khả năng tự động hóa và quản lý rủi ro. Nhà đầu tư nên ưu tiên các startup có khả năng mở rộng sang các thị trường mới nổi.
- Tập trung vào SMEs và thương mại quốc tế: SMEs là động lực tăng trưởng chính của SCF ở châu Á. Các doanh nghiệp nên triển khai các giải pháp SCF dựa trên blockchain để hỗ trợ nhà cung cấp nhỏ, đồng thời tận dụng AI để tối ưu hóa quy trình tài chính.
- Hợp tác với các ngân hàng và tổ chức tài chính: Các nền tảng như Chained Finance và eTradeConnect cho thấy giá trị của việc hợp tác với các ngân hàng lớn. Nhà đầu tư nên tìm kiếm các startup có mạng lưới đối tác tài chính mạnh mẽ.
- Đối phó với thách thức công nghệ và pháp lý: Doanh nghiệp cần đầu tư vào đào tạo nhân sự và làm việc với các nhà cung cấp công nghệ để đảm bảo tích hợp blockchain hiệu quả. Đồng thời, cần theo dõi sát các quy định pháp lý để đảm bảo tuân thủ.
Khám phá các ngành công nghiệp mới: Ngoài sản xuất và bán lẻ, các ngành như nông nghiệp, dược phẩm, và logistics cũng đang áp dụng SCF dựa trên AI và blockchain. Ví dụ, blockchain có thể giúp theo dõi thuốc giả trong ngành dược, trong khi AI tối ưu hóa tài trợ cho nông dân.
Kết Luận
5 FinTechs modernising Supply Chain Financing in India – ibsintelligence.com
- Top 20 Supply Chain Startups in 2025 – www.solulab.com[](https://www.solulab.com/top-supply-chain-startups-using-blockchain-technology/) (http://www.solulab.com[](https://www.solulab.com/top-supply-chain-startups-using-blockchain-technology/))
The role of artificial intelligence in the supply chain finance innovation process | Operations Management Research – link.springer.com
Blockchain and supply chain finance: a critical literature review at the intersection of operations, finance and law – PMC – pmc.ncbi.nlm.nih.gov
Blockchain and AI – Use Cases | Chainlink – blog.chain.link
- Supply chain finance: What are the challenges in the adoption of blockchain technology? – ScienceDirect – www.sciencedirect.com[](https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2773067022000309) (http://www.sciencedirect.com[](https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2773067022000309))
- Supply Chain Finance – www.spydra.app[](https://www.spydra.app/supply-chain-finance) (http://www.spydra.app[](https://www.spydra.app/supply-chain-finance))
- Transforming supply chain finance with Blockchain – www.zeeve.io[](https://www.zeeve.io/blog/transforming-supply-chain-finance-with-blockchain/) (http://www.zeeve.io[](https://www.zeeve.io/blog/transforming-supply-chain-finance-with-blockchain/))
- Examining blockchain’s role in supply chain finance structure and governance – ScienceDirect – www.sciencedirect.com[](https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1057521925000420) (http://www.sciencedirect.com[](https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1057521925000420))
Blockchain & AI: How They Integrate & 26 Examples | Built In – builtin.com