BẠN CÓ CÒN ĐƯỢC AI NHẮC TÊN?
Một sáng tháng Ba, khi chạy một truy vấn quen thuộc trên ChatGPT – tìm giải pháp CRM cho startup giai đoạn tăng trưởng – tôi nhận ra điều lạ: thương hiệu tôi từng triển khai cho 2 khách hàng lớn… hoàn toàn không được nhắc tới. Mặc dù trên Google, brand đó đang nằm top 3 SEO với từ khóa “CRM cho startup”.
Câu hỏi bật ra: “Vậy khách hàng sẽ tìm thấy ai? Và bằng cách nào?”
Chúng ta đã quen với việc tối ưu cho Google, chạy ads trên Facebook, đo chuyển đổi bằng lượt click. Nhưng giờ đây, một thế lực mới đang âm thầm thay đổi mọi thứ: AI Agents. Chúng không chỉ là công cụ hỗ trợ – mà đang trở thành “người trung gian mới” trong hành trình ra quyết định mua sắm của người tiêu dùng.
Và nếu bạn không được AI nhắc đến, coi như bạn vô hình. Tất cả những nỗ lực truyền thông, tối ưu SEO, đầu tư quảng cáo sẽ trở thành tiếng vọng trong hư không – vì không còn ai lắng nghe. Người nghe giờ là AI, và người quyết định cũng là AI.
1. AI AGENTS VÀ CUỘC ĐẢO CHIỀU HÀNH VI MUA SẮM
Hãy hình dung hành trình mua sắm truyền thống:
- Người tiêu dùng search → đọc vài bài blog → so sánh → tải whitepaper → để lại email → nhận remarketing → rồi mới quyết định.
Nhưng hành trình mới thì khác:
- Người tiêu dùng hỏi ChatGPT → nhận đề xuất → xem shortlist → chọn luôn hoặc hỏi tiếp để cá nhân hóa.
Cảm giác như việc tìm hiểu và mua sắm đã trở nên… quá dễ. Người tiêu dùng không cần phải mở nhiều tab, so sánh rối mắt hay ghi nhớ thương hiệu. Họ chỉ cần hỏi – và AI trả lời.
Theo Adobe Analytics, từ tháng 7/2024 đến 2/2025, lượng truy cập từ nguồn AI tăng đến 1200%. Trong khi đó, HubSpot ghi nhận nhiều website mất 30% traffic do “zero-click result” – tức người dùng nhận được tóm tắt ngay trên kết quả tìm kiếm, không cần click.
Scrunch AI còn chỉ ra: lượng referral từ AI tăng đều 40% mỗi tháng. Điều này không chỉ làm thay đổi cách người tiêu dùng hành động, mà còn làm xói mòn những dữ liệu nền tảng mà marketer từng dựa vào.
Hệ quả? Phễu khách hàng bị “bẻ gãy”. Khách ra quyết định ngay trong AI. Marketer không còn biết khách đã xem gì, cân nhắc gì – vì không còn “dấu vết” để lần theo. Remarketing, nurturing hay lead scoring trở nên mờ mịt.
2. CONTENT NÀO LỌT VÀO MẮT XANH CỦA AI?
Một điều nghịch lý: phần lớn nội dung AI trả về không đến từ brand. 90% đến từ nguồn ngoài, và ngay cả khi có brand, thì 60% nội dung vẫn là của người khác nói về bạn.
AI Agents ưu tiên:
- Ý kiến chuyên gia, bài báo, review thật.
- Nội dung có cấu trúc rõ, dễ hiểu: list, hướng dẫn, Q&A.
- Forum, cộng đồng, thảo luận đa chiều (Reddit, Quora…).
- Website sạch, index tốt, ít quảng cáo, không keyword spam.
Tức là, không phải bạn nói gì – mà người khác nói gì về bạn. Và họ nói ở đâu. Nền tảng bạn đầu tư nhiều nhất có thể không phải là nơi AI tìm kiếm.
Một startup SaaS tại Singapore đã chi 20.000 USD cho SEO, blog và landing page – nhưng khi hỏi ChatGPT về giải pháp của họ, AI không trả lời. Lý do? Không ai review, không bài báo, không thảo luận thật. Tối ưu cho người – nhưng lại bị AI “ngó lơ”.
Trong khi đó, một đối thủ nhỏ hơn, chưa từng chạy ads, nhưng lại có hàng chục review trên Reddit, xuất hiện trong bài báo phân tích của chuyên gia – lại được AI ưu ái đề xuất. Cuộc chơi đã thay đổi. Và luật chơi mới không còn công bằng cho những ai chỉ biết “tối ưu trong nhà mình”.
3. BẠN ĐANG MẤT KHÁCH HÀNG MÀ KHÔNG BIẾT
Thử một ví dụ: bạn là CMO cho một nền tảng e-learning. Trước đây, bạn theo dõi hành vi khách hàng qua Google Analytics, Facebook Pixel, Hotjar… nhưng giờ, người dùng tìm hiểu, so sánh, shortlist khóa học ngay trên AI. Họ ra quyết định mà không cần vào web.
Bạn không còn dữ liệu, không biết họ đang nghĩ gì. Họ “biến mất” khỏi radar. Tệ hơn, bạn không biết họ đã cân nhắc bạn – hay chưa từng nghe về bạn.
Rủi ro lớn hơn là: thương hiệu bạn có thể đang “vô hình” với thế hệ người tiêu dùng mới – không vì sản phẩm không tốt, mà vì AI không nhắc đến bạn.
Thử hỏi lại mình: bạn đã từng thử gõ tên brand của mình vào ChatGPT chưa?
Nếu chưa thấy – đó là tín hiệu cảnh báo. Và nếu thấy, hãy hỏi thêm: AI lấy thông tin đó từ đâu? Có đúng không? Có update không? Vì ngay cả khi được nhắc đến, nếu nội dung lỗi thời hoặc tiêu cực, bạn vẫn có thể “mất điểm” trong mắt khách hàng tương lai.
4. TƯ DUY LẠI CHIẾN LƯỢC MARKETING CHO KỶ NGUYÊN AI
NHÓM 1: TƯ DUY LẠI CONTENT & AUTHORITY
- Viết content cho AI đọc: dài, có cấu trúc, rõ ràng, ngôn ngữ tự nhiên. Không còn copywriting bắt mắt – mà là “content có ích”.
- Đẩy mạnh review thật: mời khách review, xin phản hồi thật, khuyến khích chia sẻ trên các cộng đồng AI hay crawl. Review không phải chỉ trên website của bạn – mà phải xuất hiện ở nơi người khác tin.
- Xuất hiện trên báo chuyên ngành: earned media là yếu tố AI rất ưu tiên. Một bài báo trên Tech in Asia đôi khi có giá trị hơn 10 landing page nội bộ.
- Hợp tác chuyên gia (expert/KOL) để họ nói về bạn – AI rất “tin” các nguồn này. Chưa kể, điều đó tạo social proof thật sự với người đọc.
NHÓM 2: TỐI ƯU PHỄU MỚI & ĐO LƯỜNG HIỆN DIỆN
- Tạo AI referral dashboard: đo xem bao nhiêu traffic đến từ AI. Dữ liệu này mới – nhưng là chìa khóa để hiểu hành vi mới.
- Xây chỉ số “AI Visibility Score”: tần suất AI nhắc tên bạn, chất lượng nguồn thông tin, tính cập nhật của dữ liệu.
- Thử nghiệm tác động content: thay đổi 1 phần nội dung – xem AI phản hồi khác gì. Thậm chí, thử A/B test với chính AI.
- Liên tục test AI (ChatGPT, Google SGE…): xem mình có được nhắc không. Nếu không, phải tìm lý do: thiếu content? Thiếu review? Thiếu liên kết bên ngoài?
NHÓM 3: ĐẦU TƯ CHIẾN LƯỢC DÀI HẠN
- Xây dựng thương hiệu top-of-mind: AI ưu tiên thương hiệu đã mạnh sẵn. Nhưng top-of-mind không tự đến – mà cần đầu tư dài hạn vào trải nghiệm.
- Chuyển từ SEO sang Influence Marketing: đầu tư mạng lưới expert, cộng đồng. Không còn chỉ mua từ khóa – mà cần “mua lòng tin” của người nói về bạn.
- R&D cho content engine: theo dõi nội dung nào được AI pick – và tại sao. Không phải nội dung nào bạn viết cũng có giá trị với AI.
BẠN SẼ TỒN TẠI THẾ NÀO KHI AI NGỪNG NHẮC ĐẾN BẠN?
Marketing không còn là việc bạn nói gì – mà là ai đang nói về bạn. Và AI đang lắng nghe họ.
Bạn có thể tối ưu cho website, chạy ads triệu đô – nhưng nếu AI không nhắc đến bạn, bạn sẽ “tàng hình” trước khách hàng mới.
Hãy coi đây là cơ hội để định vị lại chiến lược:
- Viết lại content cho AI – chứ không chỉ cho người.
- Đầu tư vào review, earned media, mạng lưới chuyên gia.
- Xây chỉ số mới – đo được sự hiện diện trên AI.
Và cuối cùng, thử gõ brand của bạn vào ChatGPT. Xem bạn có còn được nhắc tên. Nếu được – hãy hỏi: bạn được mô tả thế nào? Nếu không – đã đến lúc bắt đầu lại từ đầu.
Bởi vì trong kỷ nguyên mới, sự thật không chỉ là bạn là ai – mà là AI nói bạn là ai.
