Trong bối cảnh năng lượng tái tạo đang dần trở thành trụ cột chiến lược cho phát triển bền vững tại Việt Nam và trên toàn cầu, các doanh nghiệp trong ngành không thể chỉ tập trung vào đầu tư công suất, mà cần tái cấu trúc vận hành theo hướng dữ liệu hóa – tự động hóa – tối ưu hóa toàn trình. Để làm được điều này, chuyển đổi số không thể là một sáng kiến rời rạc, mà cần một lộ trình chiến lược toàn diện, tích hợp nhiều lớp công nghệ và quy trình.
Dưới đây là lộ trình chuyển đổi số từ đầu đến cuối dành cho doanh nghiệp năng lượng tái tạo, bao gồm cả đầu tư, phát triển dự án, EPC, lắp đặt, vận hành – bảo trì (O&M) và báo cáo phát thải.
📍 Giai đoạn 1: Thiết lập nền tảng quản trị – ERP ngành năng lượng
🎯 Mục tiêu:
Chuẩn hóa toàn bộ dữ liệu tài chính, mua sắm, nhân sự, vật tư, dự án.
Theo dõi chi phí theo từng farm, turbine, hợp đồng EPC hoặc PPA.
Gắn quản trị vận hành với báo cáo tài chính và chiến lược đầu tư.
✅ Giải pháp ưu tiên:
SAP S/4HANA for Utilities
Oracle NetSuite / Primavera
Microsoft Dynamics 365 Finance & Project
📍 Giai đoạn 2: Kết nối thiết bị và dữ liệu hiện trường – SCADA / IoT / Data Lake
🎯 Mục tiêu:
Thu thập dữ liệu thời gian thực từ turbine, inverter, trạm biến áp, pin mặt trời…
Làm đầu vào cho các hệ thống phân tích AI và bảo trì chủ động.
Tăng tính minh bạch và khả năng điều độ chính xác.
✅ Giải pháp ưu tiên:
OSIsoft PI System, Siemens WinCC, Schneider EcoStruxure
Azure IoT Hub, AWS IoT Core, InfluxDB, AWS Timestream
Data Lake: Azure Synapse, Databricks, Snowflake
📍 Giai đoạn 3: Tối ưu hoá bảo trì và dịch vụ – Field Service Management (FSM)
🎯 Mục tiêu:
Tự động hóa bảo trì theo cảnh báo từ SCADA/AI.
Giao việc kỹ thuật viên theo kỹ năng, vị trí, an toàn.
Theo dõi hiện trạng thiết bị, lịch sử sửa chữa, tồn kho phụ tùng.
✅ Giải pháp ưu tiên:
Salesforce Field Service, ServiceMax (GE), Microsoft Dynamics 365 FSM, IFS FSM
Tích hợp mobile app, GPS, checklist an toàn (HSE/QHSE)
📍 Giai đoạn 4: Trí tuệ hóa vận hành – AI/ML & Digital Twin
🎯 Mục tiêu:
Dự đoán hỏng hóc, tuổi thọ thiết bị, giảm downtime.
Dự báo sản lượng (P50, P90), tối ưu hoá hiệu suất điện tạo ra.
Phát hiện tổn thất ẩn (invisible yield loss).
✅ Giải pháp ưu tiên:
Azure Machine Learning, AWS SageMaker, Databricks MLflow
Ansys Twin Builder, DNV WindGEMINI
📍 Giai đoạn 5: Quản lý khách hàng, hợp đồng, pipeline – CRM & Sales/Investment Management
🎯 Mục tiêu:
Theo dõi lead đầu tư, hợp đồng EPC, tiến độ dự án.
Quản lý PPA, investor relations, vận hành các hợp đồng dịch vụ.
✅ Giải pháp ưu tiên:
Salesforce Energy Cloud, HubSpot, Microsoft Dynamics 365 CRM
📍 Giai đoạn 6: Quản lý thi công – lắp đặt – triển khai – Project & Construction Management
🎯 Mục tiêu:
Quản lý tiến độ công trường, nhân lực, chi phí và thay đổi thiết kế.
Theo dõi từng giai đoạn của dự án EPC – từ thiết kế đến commissioning.
✅ Giải pháp ưu tiên:
Oracle Primavera P6, Procore, Autodesk Construction Cloud
📍 Giai đoạn 7: Báo cáo phát thải, ESG & quản trị bền vững – ESG Reporting Platforms
🎯 Mục tiêu:
Tính toán phát thải tránh được (tCO₂e), phát thải Scope 1–2–3.
Tích hợp dữ liệu tự động từ SCADA – FSM – ERP để báo cáo theo chuẩn GRI, TCFD.
Đáp ứng yêu cầu nhà đầu tư, ngân hàng xanh, quỹ ESG.
✅ Giải pháp ưu tiên:
Microsoft Sustainability Manager
SAP Sustainability Control Tower
SpheraCloud / Enablon / Intelex
🔗 Kết nối toàn bộ hệ sinh thái
Để đạt hiệu quả tối ưu, các hệ thống trên không nên tồn tại riêng rẽ mà cần:
Tích hợp API hoặc Data Lake để liên kết dữ liệu giữa ERP – SCADA – FSM – CRM – AI – ESG.
Thiết kế kiến trúc dữ liệu và quyền truy cập phù hợp với vai trò (từ kỹ thuật viên đến nhà đầu tư).
Đảm bảo bảo mật, khả năng mở rộng, và hỗ trợ vận hành theo thời gian thực.
Kết luận
Doanh nghiệp năng lượng tái tạo trong giai đoạn 2025–2030 cần xem chuyển đổi số như một năng lực cốt lõi để tồn tại và phát triển, chứ không chỉ là sáng kiến công nghệ. Với lộ trình 7 bước như trên, mỗi doanh nghiệp – dù ở giai đoạn đầu tư, EPC hay O&M – đều có thể tìm thấy điểm bắt đầu phù hợp, từng bước xây dựng nền tảng số vững chắc và hướng đến mục tiêu vận hành thông minh, minh bạch và bền vững.
