Bài Liên quan
Khi nói đến ESG, “E” không còn chỉ là những con số báo cáo mà là điểm khởi đầu cho một chuỗi phản ứng chiến lược: đo lường để nhận thức, chuẩn hóa để minh bạch, tự động hóa để hành động. Trong hành trình này, phần mềm carbon accounting (đo lường và báo cáo khí thải carbon) đang trở thành nền tảng cốt lõi – không chỉ phục vụ cho tuân thủ, mà còn cho đổi mới mô hình vận hành.
Điểm đáng chú ý là: trong bối cảnh chính sách ngày càng siết chặt (CSRD, SEC Climate Disclosure…), thị trường vốn và người tiêu dùng cũng đang đặt ra kỳ vọng cao hơn bao giờ hết với cam kết net-zero thực chất. Từ các tập đoàn đa quốc gia tới SME tại châu Âu, “biết mình đang phát thải ở đâu” đang là câu hỏi sống còn. Và câu trả lời nằm ở chính các nền tảng carbon accounting – thế hệ công cụ không chỉ “ghi sổ”, mà “kiến tạo dữ liệu hành động”.
Carbon Accounting là gì?
Carbon Accounting (kế toán carbon) là quá trình đo lường và giám sát lượng khí nhà kính phát thải từ các hoạt động của một tổ chức, quy đổi về đơn vị chung là CO₂e (carbon dioxide tương đương). Phạm vi đo lường bao gồm cả khí CO₂, CH₄, N₂O và các khí flo – được chuẩn hóa theo Nghị định thư GHG thành ba phạm vi (Scope 1, 2, 3).
Phần mềm Carbon Accounting: Từ đo lường đến quản trị bền vững
Các phần mềm kế toán carbon hiện đại không chỉ giúp doanh nghiệp tự động hóa việc thu thập – tính toán – báo cáo lượng phát thải, mà còn đóng vai trò chiến lược trong việc:
Đối chiếu dữ liệu phát thải trên một nền tảng thống nhất
Thiết lập mục tiêu dựa trên cơ sở khoa học (SBT)
Tuân thủ các khung báo cáo ESG như CSRD, NFRD, TCFD
Gắn kết với các bên liên quan trong và ngoài doanh nghiệp
Nền tảng như Plan A cung cấp công cụ tính phát thải cho cả 3 phạm vi (Scope 1–2–3), cho phép doanh nghiệp xây dựng lộ trình giảm phát thải một cách bài bản và có thể kiểm chứng.
Phần mềm tốt hơn giải pháp nội bộ: Dữ liệu là nền móng cho ESG
Mặc dù nhiều doanh nghiệp vẫn phụ thuộc vào bảng tính Excel và dữ liệu phân mảnh, khảo sát cho thấy chỉ 1/3 lãnh đạo thực sự hài lòng với chất lượng dữ liệu ESG hiện tại. Giải pháp phần mềm chuyên dụng:
Tăng độ chính xác và khả năng theo dõi xuyên suốt chuỗi cung ứng
Hợp nhất dữ liệu từ nhiều bộ phận và bên liên quan
Tiết kiệm chi phí – nâng cao tính linh hoạt và khả năng tuân thủ
Lợi ích chiến lược khi triển khai phần mềm Carbon Accounting
Tạo giá trị bền vững:
Giảm chi phí năng lượng, lãng phí và vận hành
Nâng cao minh bạch ESG với nhà đầu tư và người tiêu dùng
Tăng cường gắn kết nhân viên và uy tín thương hiệu
Giảm thiểu rủi ro dài hạn:
Tránh chi phí từ thuế carbon, phạt do không tuân thủ
Bảo vệ doanh thu khỏi áp lực từ nhận thức tiêu dùng
Duy trì khả năng cạnh tranh trong bối cảnh ESG trở thành yêu cầu bắt buộc
Tóm tắt 10 yếu tố cần cân nhắc khi chọn phần mềm Carbon Accounting:
- Phạm vi tính toán lượng khí thải (Scope 1, 2, 3): Khả năng theo dõi và tính toán chính xác lượng phát thải trên toàn bộ chuỗi giá trị, đặc biệt là Scope 3.
- Dựa trên dữ liệu: Khả năng thu thập, nhập và phân tích dữ liệu dễ dàng, tập trung và an toàn, đảm bảo đánh giá lượng khí thải chính xác.
- Thông tin quá trình khử carbon: Hỗ trợ doanh nghiệp giảm lượng khí thải thực tế và chuyển đổi hoạt động kinh doanh một cách bền vững, không chỉ dừng lại ở việc bù đắp.
- Dự báo lượng phát thải: Khả năng dự đoán lượng khí thải trong tương lai để xác định cơ hội giảm thiểu.
- ESG và báo cáo tính bền vững: Tuân thủ các tiêu chuẩn báo cáo ESG và phát triển bền vững mới nhất, dễ dàng xuất báo cáo cho các bên liên quan.
- Dễ sử dụng: Giao diện thân thiện, không yêu cầu đào tạo phức tạp, tích hợp các tính năng giáo dục.
- Được củng cố cập nhật bởi khoa học: Sử dụng phương pháp luận được chứng nhận, tuân thủ các giao thức uy tín như GHG Protocol.
- Hỗ trợ phù hợp: Cung cấp hỗ trợ tùy chỉnh dựa trên đặc điểm riêng của doanh nghiệp (ngành, quy mô, vị trí).
- Các quan hệ đối tác có liên quan: Nhà cung cấp có hệ sinh thái đối tác mạnh mẽ với các tổ chức uy tín.
- Dẫn dắt bằng ví dụ thực tế: Bản thân nhà cung cấp cũng tham gia vào các sáng kiến bền vững và có các chứng nhận uy tín (ví dụ: B-Corp).
Để lựa chọn phần mềm phù hợp nhất cho công ty của bạn, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
Xác định rõ nhu cầu và mục tiêu của doanh nghiệp:
- Mục tiêu chính của việc tính toán lượng carbon là gì? (Tuân thủ quy định, cải thiện hiệu quả hoạt động, thu hút nhà đầu tư, nâng cao uy tín thương hiệu, v.v.)
- Phạm vi phát thải nào là quan trọng nhất đối với doanh nghiệp của bạn? (Scope 1, 2, 3 hay tất cả?)
- Mức độ chi tiết và tần suất báo cáo mong muốn là gì?
- Ngân sách dự kiến cho phần mềm là bao nhiêu?
- Doanh nghiệp có yêu cầu tích hợp phần mềm với các hệ thống hiện có (ví dụ: ERP, kế toán) không?
- Bạn có đội ngũ chuyên trách về quản lý carbon hay cần phần mềm có giao diện trực quan, dễ sử dụng cho nhiều người dùng?
Nghiên cứu và so sánh các phần mềm Carbon Accounting trên thị trường:
- Lập danh sách các nhà cung cấp tiềm năng dựa trên các yếu tố đã nêu.
- Tìm hiểu kỹ về các tính năng, ưu điểm và nhược điểm của từng phần mềm.
- Đọc các đánh giá và phản hồi từ người dùng khác.
- Yêu cầu demo hoặc dùng thử miễn phí (nếu có) để trực tiếp trải nghiệm phần mềm.
Đánh giá từng phần mềm dựa trên 10 yếu tố chính:
- Phạm vi tính toán: Phần mềm có hỗ trợ đầy đủ Scope 1, 2 và đặc biệt là Scope 3 không? Khả năng theo dõi và tính toán lượng phát thải từ chuỗi cung ứng như thế nào?
- Dữ liệu: Quy trình thu thập, nhập và quản lý dữ liệu có dễ dàng và an toàn không? Phần mềm có khả năng tích hợp dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau không?
- Khử carbon: Phần mềm có cung cấp thông tin và công cụ hỗ trợ giảm phát thải thực tế không? Có tích hợp các mục tiêu giảm phát thải dựa trên khoa học (SBTi) không?
- Dự báo: Khả năng dự báo lượng phát thải trong tương lai có trực quan và hữu ích không?
- ESG và báo cáo: Phần mềm có tuân thủ các tiêu chuẩn báo cáo ESG phổ biến (ví dụ: GRI, SASB, TCFD) không? Khả năng tùy chỉnh và xuất báo cáo như thế nào?
- Dễ sử dụng: Giao diện người dùng có trực quan, dễ hiểu không? Có tài liệu hướng dẫn và hỗ trợ đào tạo đầy đủ không?
- Tính khoa học: Phương pháp tính toán có được chứng nhận bởi các tổ chức uy tín (ví dụ: TÜV Rheinland) và tuân thủ GHG Protocol không?
- Hỗ trợ: Nhà cung cấp có cung cấp dịch vụ hỗ trợ khách hàng tốt không? Có hỗ trợ tùy chỉnh cho doanh nghiệp của bạn không?
- Đối tác: Nhà cung cấp có hợp tác với các tổ chức uy tín trong lĩnh vực bền vững không?
- Ví dụ thực tế: Bản thân nhà cung cấp có cam kết thực hiện các hoạt động bền vững và có các chứng nhận liên quan (ví dụ: B-Corp) không?
Lựa chọn phần mềm phù hợp nhất:
- Cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố đã đánh giá và so sánh với nhu cầu và mục tiêu của doanh nghiệp bạn.
- Chọn phần mềm đáp ứng tốt nhất các yêu cầu quan trọng nhất của bạn trong phạm vi ngân sách cho phép.
Triển khai và đào tạo:
- Lên kế hoạch triển khai phần mềm một cách hiệu quả.
- Đảm bảo đội ngũ nhân viên được đào tạo đầy đủ để sử dụng phần mềm một cách thành thạo.
Theo dõi và đánh giá:
- Theo dõi hiệu quả của việc sử dụng phần mềm trong việc tính toán và quản lý lượng carbon.
- Đánh giá định kỳ để đảm bảo phần mềm vẫn đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp và có thể điều chỉnh khi cần thiết.
PHẦN MỀM CARBON ACCOUNTING: TỪ ĐO LƯỜNG ĐẾN CHUYỂN HÓA
Một phần mềm carbon accounting tốt không chỉ là nơi tổng hợp số liệu, mà là công cụ tư duy giúp doanh nghiệp:
Đo lường toàn diện theo Scope 1 – 2 – 3
Tự động hóa dòng dữ liệu phát thải từ nhiều nguồn khác nhau
Tuân thủ chuẩn mực báo cáo quốc tế (GHG Protocol, TCFD, CSRD)
Tích hợp với hệ thống ERP, CRM, Cloud để tạo thành “dòng chảy dữ liệu ESG”
Từ đó, đưa ra quyết định chiến lược: tối ưu vận hành, tái cấu trúc chuỗi cung ứng, định hình lộ trình giảm phát thải theo thời gian
TOP 10 PHẦN MỀM DẪN ĐẦU 2024–2025: CÁC LỰA CHỌN KHÔNG CHỈ LÀ “CÔNG CỤ”
Dưới đây là danh sách 10 phần mềm được đánh giá cao nhất về hiệu quả đo lường – tính linh hoạt – khả năng tích hợp và tầm nhìn ESG:
1. Watershed
Một trong những nền tảng mạnh nhất về phân tích Scope 3 – vốn là “mảng tối dữ liệu” khó đo lường nhất trong ESG.
Điểm mạnh: Phân tích dữ liệu sâu, kết nối các dự án loại bỏ carbon uy tín, giao diện trực quan.
Phù hợp: Tập đoàn lớn, đặc biệt trong ngành công nghiệp hoặc công nghệ cao có chuỗi cung ứng phức tạp.
Chiến lược: Tích hợp Watershed vào chiến lược net-zero giúp doanh nghiệp chuyển từ “tuân thủ” sang “dẫn dắt xu hướng carbon”.
2. Persefoni
Một trong những cái tên được các tổ chức tài chính và doanh nghiệp niêm yết toàn cầu tin dùng.
Điểm mạnh: Giao diện đơn giản, dễ tiếp cận, chuẩn hóa theo TCFD, khả năng cộng tác tốt.
Phù hợp: Doanh nghiệp đa ngành có yêu cầu báo cáo ESG quốc tế.
Chiến lược: Xây dựng ESG data lake với Persefoni để đáp ứng yêu cầu từ nhà đầu tư, ngân hàng.
3. Sweep
Nền tảng toàn diện với mô hình tương tác “tập thể” – không chỉ đo, mà khuyến khích hành động của cả chuỗi cung ứng.
Điểm mạnh: Giao diện hấp dẫn, quản trị dữ liệu tốt, tùy biến cao.
Phù hợp: Doanh nghiệp vừa – lớn đang mở rộng chuỗi cung ứng hoặc vận hành đa quốc gia.
Chiến lược: Sweep là công cụ khuyến khích nhà cung cấp cùng hành động vì net-zero.
4. Plan A
Nền tảng có định hướng khoa học rõ ràng, được chứng nhận bởi TÜV – phù hợp với thị trường châu Âu.
Điểm mạnh: Tích hợp chuyên gia, dashboard rõ ràng, hướng dẫn hành động cụ thể.
Phù hợp: SME châu Âu, đặc biệt các công ty trong ngành bán lẻ, thực phẩm, logistics.
Chiến lược: Sử dụng Plan A để chuẩn hóa báo cáo CSRD và xây dựng uy tín ESG.
5. Microsoft Sustainability Cloud
Khai thác tối đa hệ sinh thái dữ liệu Microsoft, đặc biệt khi kết hợp với Power BI, Azure, Dynamics 365.
Điểm mạnh: Dễ triển khai với doanh nghiệp đã dùng Microsoft, khả năng xử lý dữ liệu lớn tốt.
Phù hợp: Doanh nghiệp đã có hạ tầng công nghệ Microsoft.
Chiến lược: Đồng bộ hóa ESG và hệ thống vận hành nội bộ qua Microsoft để tạo hiệu suất số.
6. Salesforce Net Zero Cloud
Biến CRM thành nền tảng ESG: tích hợp bền vững vào chiến lược khách hàng.
Điểm mạnh: Tận dụng dữ liệu vận hành, báo cáo theo TCFD, tích hợp chiến dịch marketing ESG.
Phù hợp: Doanh nghiệp bán lẻ, tài chính, dịch vụ đang dùng Salesforce.
Chiến lược: Biến ESG thành công cụ tiếp cận thị trường mới với Salesforce Net Zero Cloud.
7. Sphera
Tập trung vào quản trị rủi ro ESG – phù hợp với các ngành có quy định nghiêm ngặt (hóa chất, dầu khí, năng lượng).
Điểm mạnh: Bao phủ cả ba trụ ESG, tích hợp pháp lý.
Phù hợp: Doanh nghiệp công nghiệp nặng, năng lượng, hóa chất.
Chiến lược: Sử dụng Sphera để chủ động trong tuân thủ và phòng ngừa rủi ro ESG.
8. IBM Environmental Intelligence Suite
AI-powered platform: dự báo, phân tích rủi ro, dựa trên dữ liệu thời gian thực và vệ tinh.
Điểm mạnh: Năng lực AI mạnh, phân tích biến đổi khí hậu, kịch bản rủi ro ESG.
Phù hợp: Tập đoàn lớn có nhu cầu tích hợp dữ liệu thời tiết, rủi ro thiên tai vào vận hành.
Chiến lược: Dùng AI để biến ESG thành lợi thế cạnh tranh.
9. Emitwise
Mạnh về dữ liệu thời gian thực – tự động hóa thu thập và phân tích phát thải.
Điểm mạnh: Giao diện gọn, xử lý dữ liệu nhanh, phù hợp với doanh nghiệp năng động.
Phù hợp: Công ty logistics, sản xuất nhanh, công nghệ cao.
Chiến lược: Sử dụng dữ liệu carbon real-time để tối ưu vận hành mỗi ngày.
10. Greenly
Tự động hóa đơn giản, phù hợp SME – đặc biệt trong bối cảnh CSRD bắt đầu áp dụng rộng.
Điểm mạnh: Giao diện thân thiện, tính toán tự động Scope 1–2–3.
Phù hợp: SME châu Âu, doanh nghiệp đang bắt đầu hành trình ESG.
Chiến lược: “Onboard ESG” hiệu quả với Greenly – tiết kiệm chi phí, tối ưu báo cáo.
CHIẾN LƯỢC LỰA CHỌN: CHIA THEO HÀNH TRÌNH & NĂNG LỰC DỮ LIỆU
Nhóm 1: Doanh nghiệp lớn, chuỗi cung ứng phức tạp
Lựa chọn khuyến nghị: Watershed – Persefoni – IBM
Chiến lược: Tập trung vào Scope 3, dữ liệu lớn và báo cáo quốc tế
Lưu ý: Cần đội ngũ triển khai mạnh, ngân sách đầu tư đủ lớn
Nhóm 2: SME, đặc biệt ở Châu Âu
Lựa chọn khuyến nghị: Greenly – Plan A
Chiến lược: Ưu tiên tuân thủ CSRD, tối ưu chi phí
Lưu ý: Cần xác định rõ mức độ tự động hóa cần thiết
Nhóm 3: Doanh nghiệp đã dùng Microsoft hoặc Salesforce
Lựa chọn khuyến nghị: Sustainability Cloud – Net Zero Cloud
Chiến lược: Tận dụng hạ tầng hiện có, tích hợp ESG vào luồng dữ liệu sẵn có
Lưu ý: Tránh lock-in quá sâu nếu có kế hoạch mở rộng nền tảng khác
Nhóm 4: Cần tính linh hoạt hoặc thời gian thực
Lựa chọn khuyến nghị: Sweep – Emitwise
Chiến lược: Tối ưu tương tác chuỗi cung ứng – hành động nhanh từ dữ liệu
Lưu ý: Cần xác định rõ mục tiêu dùng dữ liệu ESG trong vận hành
Khuyến nghị chiến lược cho các tổ chức muốn áp dụng hoặc tăng cường khả năng báo cáo ESG của mình :
Khuyến nghị 1: Xác định rõ ràng các mục tiêu và ưu tiên ESG trước khi chọn giải pháp phần mềm. Việc căn chỉnh các khả năng của phần mềm với các mục tiêu cụ thể (ví dụ: giảm phát thải Scope 3, tuân thủ CSRD) đảm bảo việc triển khai tập trung và hiệu quả.
Khuyến nghị 2: Xem xét quy mô, ngành và cơ sở hạ tầng công nghệ hiện có của tổ chức. Các nền tảng khác nhau được tối ưu hóa cho các hồ sơ tổ chức khác nhau và khả năng tương thích với các hệ thống hiện có là rất quan trọng để tích hợp liền mạch.
Khuyến nghị 3: Đánh giá khả năng tích hợp của phần mềm với các nguồn dữ liệu và hệ thống kinh doanh chính. Việc thu thập và chia sẻ dữ liệu hiệu quả là điều cần thiết để báo cáo ESG chính xác và kịp thời.
Khuyến nghị 4: Ưu tiên tính thân thiện với người dùng và mức độ hỗ trợ do nhà cung cấp cung cấp. Việc người dùng chấp nhận và thành công liên tục phụ thuộc vào tính dễ sử dụng và khả năng tiếp cận hỗ trợ chuyên gia.
Khuyến nghị 5: Nhìn xa hơn báo cáo cơ bản và xem xét các nền tảng cung cấp phân tích nâng cao và thông tin chi tiết có thể hành động để thúc đẩy sự thay đổi thực sự. Mục tiêu cuối cùng của phần mềm ESG là cho phép cải thiện hiệu suất bền vững có ý nghĩa, chứ không chỉ tạo ra các báo cáo.
Khuyến nghị 6: Luôn cập nhật về bối cảnh quy định đang phát triển và chọn một giải pháp có thể thích ứng với các yêu cầu trong tương lai. Các quy định ESG liên tục phát triển và việc chọn một nền tảng có khả năng thích ứng với tương lai sẽ tiết kiệm thời gian và nguồn lực về lâu dài.
Khuyến nghị 7: Đối với các tổ chức có chuỗi cung ứng phức tạp, hãy ưu tiên các nền tảng có khả năng tương tác với nhà cung cấp mạnh mẽ và khả năng phân tích Scope 3. Giải quyết lượng khí thải Scope 3 là rất quan trọng để đạt được các mục tiêu bền vững đầy tham vọng và sự hợp tác hiệu quả của nhà cung cấp là chìa khóa cho nỗ lực này.
