Khi trí nhớ và trí tuệ con người đánh rời cơ hội
Trong một cuộc họp chiến lược với ban lãnh đạo một tập đoàn tài chính, tôi đã nghe một nhà sáng lập nói một câu rất chân thật: “Chúng ta không thiếu dữ liệu, chúng ta thiếu nhớ và thiếu tự nhớ.”
Trong thời đại AI, dữ liệu tồn đồng, nhưng khả năng biến dữ liệu thành tri thức, và giữ được sự liên tục cá nhân hóa trong giao tiếp, vẫn là một khoảng trống rất lớn.
Đây chính là bối cảnh mà Personal AI ra đời.
Hiện trạng: Sự phát triển của AI cá nhân hóa và những đổi thách vô hình
Personal AI không chỉ đơn thuần là một mô hình AI nhỏ hơn (SLMs – Small Language Models), hoạt động ngoại tuyến để đảm bảo bảo mật dữ liệu. Họ đang tìm cách giải quyết ba vấn đề bản chất nhất trong việc ứng dụng AI:
Cá nhân hóa AI đến từng phong cách, ý kiến, và ký ức.
Quyền sở hữu và bảo mật dữ liệu người dùng.
Gia tăng hiệu quả doanh nghiệp với chi phí đối xứng.
Khi chúng ta nhìn vào thị trường hiện nay:
OpenAI và Anthropic đang chạy theo hướng “mô hình đại chú” – generalist LLMs.
Writer, Sana Labs thì đang nỗ lực “doanh nghiệp hóa” với khả năng tùy chỉnh nhưng vẫn thiên về quy trình.
Personal AI, theo cách cá nhân tôi quan sát, đang chọn con đường thứ ba – cá nhân hóa đến cận cảm, không phải bê tông tự động mà là “thấu hiểu cá nhân”.
Chi tiết về Personal AI
Tổng quan công ty
- Tên công ty: Personal AI (trước đây là Human.ai)
- Thành lập: Năm 2020
- Trụ sở chính: New York, NY, Hoa Kỳ (với hoạt động tại La Jolla, California)
- Quy mô: Khoảng 98 nhân viên, hoạt động trên 5 châu lục (Bắc Mỹ, Châu Á, Châu Phi, và các khu vực khác)
- Doanh thu (tính đến tháng 11/2024): Ước tính 3,8 triệu USD hàng năm
- Website chính thức: personal.ai
Sứ mệnh và tầm nhìn
- Tăng cường trí nhớ con người: Với sản phẩm Memory Stack, một thư viện kỹ thuật số phát triển cùng người dùng, giúp lưu trữ và truy xuất ký ức cá nhân.
- Quyền sở hữu dữ liệu: Đảm bảo người dùng sở hữu hoàn toàn dữ liệu của họ, không chia sẻ hoặc bán dữ liệu, thông qua quan hệ đối tác với Oasis Labs và công nghệ mã hóa Sapphire.
- Tăng hiệu quả doanh nghiệp: Cung cấp AI Persona để tự động hóa quy trình, hỗ trợ các vai trò chuyên môn như luật sư, nhà khoa học, hoặc nhà lãnh đạo.
Sản phẩm và dịch vụ
- Memory Stack: Thư viện kỹ thuật số lưu trữ dữ liệu cá nhân, cho phép AI truy xuất và sử dụng để cung cấp câu trả lời hoặc hỗ trợ phù hợp.
- MODEL-1: Mô hình AI cá nhân phản ánh phong cách, giọng điệu, và ý kiến của người dùng, hoạt động như một trợ lý cá nhân hoặc đồng nghiệp kỹ thuật số.
- AI Personas: Các mô hình AI được đào tạo trên dữ liệu độc quyền, thực hiện các vai trò cụ thể trong tổ chức, như hỗ trợ pháp lý, tài chính, hoặc tiếp thị. Các Persona này tích hợp vào quy trình làm việc qua tin nhắn, email, hoặc giọng nói.
- Elevate: Gói dịch vụ thương mại bắt đầu từ 10.000 USD, cung cấp AI cá nhân hóa với khả năng đào tạo end-to-end cho nhu cầu doanh nghiệp.
- Tích hợp ngoại tuyến: Sử dụng Small Language Models (SLMs) trên các thiết bị như laptop Snapdragon X, đảm bảo bảo mật và hoạt động không cần kết nối đám mây.
Thành tựu và tài trợ
- Vòng gọi vốn: Personal AI đã huy động hàng chục triệu USD trong vòng pre-seed, với số tiền được báo cáo là “tám con số” (khoảng 10 triệu USD trở lên), do BDev Ventures và các nhà đầu tư khác dẫn đầu.
- Định giá: Sau vòng tài trợ do OpenAI dẫn đầu vào năm 2022, công ty được định giá 110 triệu USD sau gọi vốn.
- Đối tác R&D: Bao gồm Nvidia, MosaicML, Wandb, Paperspace, OasisLabs, và Paragon, hỗ trợ phát triển công nghệ AI và bảo mật.
- Công nhận: Được xếp hạng là Leader trong thị trường trợ lý AI cá nhân và đồng nghiệp kỹ thuật số, cùng với các công ty như Sana Labs và NinjaTech AI, theo CB Insights.
Khách hàng và ứng dụng. Personal AI phục vụ nhiều đối tượng, bao gồm:
- Doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMBs): Cung cấp AI để tự động hóa dịch vụ khách hàng, tiếp thị, và quản lý nội bộ mà không cần chuyên gia dữ liệu.
- Ngành pháp lý và tài chính: AI Persona hỗ trợ luật sư và chuyên gia tài chính với các nhiệm vụ như soạn thảo tài liệu hoặc phân tích dữ liệu.
- Cá nhân: Người dùng cá nhân có thể tạo AI để quản lý lịch trình, giao tiếp, hoặc hỗ trợ sáng tạo nội dung.
- Ví dụ khách hàng: Không công khai danh sách cụ thể, nhưng công ty nhắm đến các tổ chức muốn tận dụng tri thức độc quyền và các cá nhân tìm kiếm trợ lý AI cá nhân hóa.
Đội ngũ lãnh đạo
- Suman Kanuganti (CEO & Đồng sáng lập): Từng sáng lập Aira, một công ty phát triển công nghệ hỗ trợ thị giác cho người mù. Ông dẫn dắt tầm nhìn về AI cá nhân hóa và quyền sở hữu dữ liệu.
- Sharon Zhang (CTO & Đồng sáng lập): Tốt nghiệp MIT, chịu trách nhiệm phát triển công nghệ AI cốt lõi của công ty.
- Kristie Kaiser (Trưởng phòng UX & Thiết kế): Tốt nghiệp SDSU, tập trung vào trải nghiệm người dùng và giao diện trực quan.
- Các lãnh đạo khác: Bao gồm Ed (Trưởng phòng Kinh doanh Pháp lý), Minal (CFO thời vụ), và Maya (CMO AI Persona), kết hợp chuyên môn AI và kinh doanh.
Công nghệ và ý tưởng đột phá
- Small Language Models (SLMs): Không giống như các Large Language Models (LLMs) như ChatGPT, Personal AI sử dụng SLMs để đào tạo trên dữ liệu riêng, đảm bảo bảo mật và hiệu quả tính toán. SLMs cho phép hoạt động ngoại tuyến trên các thiết bị như laptop ARM, giảm rủi ro rò rỉ dữ liệu.
- AI Persona Network: Cho phép tạo mạng lưới các AI Persona, mỗi cái đảm nhiệm một vai trò cụ thể, phối hợp trong một giao diện trực quan để xử lý văn bản, hình ảnh, và đa phương tiện.
- Bảo mật dữ liệu: Quan hệ đối tác với Oasis Labs cung cấp mã hóa Sapphire, đảm bảo dữ liệu người dùng được bảo vệ và không chia sẻ với bên thứ ba.
- Không cần mã hóa: Nền tảng không yêu cầu kỹ năng lập trình, cho phép người dùng đào tạo AI qua giao tiếp tự nhiên, giúp tiếp cận dễ dàng hơn với doanh nghiệp nhỏ và cá nhân.
Điểm nhấn sáng tạo của Personal AI : Khi AI trở thành “bạn đồng hành tri thức”
1. AI Memory Stack: Xây dựng trí nhớ sống song với con người
Thay vì chỉ là bộ nhớ ngắn hạn của những prompt, Personal AI tạo ra “Memory Stack” – thư viện ký ức, nơi AI có thể học từ những trao đổi đối thường.
Điều này không chỉ là tính năng, đó là chiến lược: AI trở thành “bạn đồng hành tri thức”, thầm chí thông minh lên cùng với bạn.
2. AI Persona Network: Khi doanh nghiệp sở hữu đội ngũ AI chuyen biệt
Mỗi nhân viên, mỗi phòng ban có thể sở hữu “AI Persona” – một đối tác đã được cá nhân hóa theo quy trình và phương pháp làm việc của họ.
Tôi hồi tưởng tượng: Một công ty không chỉ đào tạo con người, mà còn đào tạo AI song hành, luôn sẵn sàng backup, tích hợp tri thức theo phong cách doanh nghiệp.
3. Tích hợp ngoại tuyến và bảo mật: Sự lựa chọn chiến lược trong kỷ nguyên dữ liệu
SLMs chạy trên laptop Snapdragon X hay ARM devices, không cần cloud, không trào dữ liệu ra ngoài.
Trong một cuộc họp gần đây với nhóm IT của một quý đầu tư, tôi thấy rõ: Điều người ta sợ hãi nhất không phải là AI hông và AI sáng tạo, mà là AI vô tình làm rò rỉ dữ liệu.
Personal AI và kỷ nguyên mới trong quản lý tri thức doanh nghiệp
Personal AI không chỉ thay thế trợ lý hay đồng nghiệp kỹ thuật. Họ đang đặt ra một câu hỏi lớn hơn: Ai sở hữu tri thức doanh nghiệp?
Trước đây: tri thức nằm trong con người. Khi nhân sự rời đi, tri thức ra đi.
Hiện nay: tri thức có thể được ghi lại, chuyển giao, nhân bản.
Doanh nghiệp biết cách xây dựng và quản lý Personal AI sẽ:
Rút ngắn thời gian onboarding nhân sự mới.
Bảo tồn quy trình, phong cách và tri thức của nhà lãnh đạo cũ.
Tối ưu hóa quy trình ra quyết định nhanh và chính xác hơn.
Và quan trọng hơn, họ biết tự thiết kế nên văn hóa doanh nghiệp bằng AI, chứ không để AI vô tình đặt lại quy chuẩn.
Phụ Lục : So sánh Personal AI, OpenAI và Gemini (AgentSpace)
1. Personal AI: Cá nhân hóa triệt để, sở hữu dữ liệu tuyệt đối
Triết lý: Tạo ra “AI bản sao” cho từng cá nhân hoặc doanh nghiệp, phản ánh đúng phong cách, trí nhớ, thói quen, và ưu tiên cá nhân.
Công nghệ:
Small Language Models (SLMs) – tối ưu hóa để chạy ngoại tuyến.
Memory Stack – kho tri thức cá nhân tự động phát triển cùng người dùng.
Bảo mật mạnh mẽ – hợp tác với Oasis Labs (Sapphire Encryption).
Chiến lược:
Tập trung vào doanh nghiệp nhỏ, lĩnh vực nhạy cảm dữ liệu (pháp lý, tài chính).
Định vị như “người đồng hành tri thức” – không chỉ công cụ hỗ trợ.
Hạn chế:
Khả năng tổng quát kém hơn so với LLMs lớn (như GPT-4 Turbo).
Cần thời gian đào tạo AI Persona cho từng người.
Quan sát thực tế: Personal AI phù hợp với môi trường yêu cầu sự “thấu hiểu người dùng” rất sâu – như CEO, luật sư, chuyên gia tài chính cá nhân hóa.
2. OpenAI (GPTs và GPT Store): Đa năng, mở rộng nhanh chóng
Triết lý: Democratizing intelligence – biến khả năng AI trở nên dễ tiếp cận và linh hoạt cho mọi đối tượng.
Công nghệ:
GPT-4 Turbo – khả năng ngôn ngữ đỉnh cao.
GPTs – agents tùy chỉnh không cần code.
GPT Store – hệ sinh thái chia sẻ, thương mại hóa nhanh.
Chiến lược:
Scale theo chiều ngang: mọi ngành, mọi tác vụ.
Khai thác sức mạnh cộng đồng – ai cũng có thể tạo agent.
Hạn chế:
Bảo mật dữ liệu cá nhân còn nhiều tranh luận (OpenAI thu thập dữ liệu trừ khi người dùng opt-out).
Khả năng cá nhân hóa sâu (về văn phong, ký ức dài hạn) còn hạn chế.
Quan sát thực tế: OpenAI phù hợp với tổ chức muốn triển khai nhanh, rộng, linh hoạt – đặc biệt là startup, doanh nghiệp SaaS, tổ chức giáo dục.
3. Gemini (AgentSpace): Tích hợp hệ sinh thái Google, hướng tới AI phối hợp
Triết lý: Make AI a team player – AI không chỉ hỗ trợ một cá nhân mà còn phối hợp trong nhóm, quy trình doanh nghiệp.
Công nghệ:
Gemini 1.5 Flash – mô hình nhanh, mạnh.
AgentSpace – tạo agents có thể phối hợp tác vụ qua Google Workspace, Android.
Memory API – ghi nhớ dài hạn ngữ cảnh làm việc.
Chiến lược:
Ăn sâu vào quy trình vận hành số (Docs, Meet, Calendar, Android apps).
Dễ dàng tích hợp vào hạ tầng IT sẵn có.
Hạn chế:
Phụ thuộc vào hệ sinh thái Google – giới hạn nếu tổ chức không dùng Google Workspace.
Độ mở tùy chỉnh agent chưa linh hoạt bằng OpenAI.
Quan sát thực tế: Gemini phù hợp với doanh nghiệp đã số hóa trên Google, cần tăng tốc cộng tác nội bộ bằng AI.
Bảng so sánh nhanh
| Tiêu chí | Personal AI | OpenAI | Gemini AgentSpace |
|---|---|---|---|
| Trọng tâm | Cá nhân hóa sâu, bảo mật | Đa năng, phổ cập | Phối hợp đội nhóm, tích hợp hệ sinh thái |
| Công nghệ nổi bật | SLMs, Memory Stack | GPT-4 Turbo, GPT Store | Gemini 1.5 Flash, Workspace Agents |
| Bảo mật dữ liệu | Rất cao (offline-first) | Vừa phải (opt-out cần thiết) | Cao (nhưng phụ thuộc Google) |
| Mức độ tùy chỉnh | Cao (về cá nhân) | Trung bình (về hành vi) | Trung bình (về quy trình) |
| Đối tượng lý tưởng | SMBs, ngành nhạy cảm dữ liệu | Startup, doanh nghiệp sáng tạo | Doanh nghiệp lớn dùng Google Workspace |
Chọn Personal AI nếu:
Bạn cần AI thực sự “sống cùng bạn”, phản ánh chính xác cách bạn suy nghĩ, làm việc, và ưu tiên quyền sở hữu dữ liệu tuyệt đối.Chọn OpenAI nếu:
Bạn muốn triển khai nhanh chóng nhiều tác vụ AI, cần tính linh hoạt cao, dễ dàng tiếp cận tài nguyên cộng đồng.Chọn Gemini nếu:
Doanh nghiệp bạn đã ở trong hệ sinh thái Google và muốn đẩy mạnh tự động hóa quy trình nội bộ bằng AI phối hợp nhóm.
Kết luận: Tương lai thuộc về nền tảng biết “hiểu” bạn thật sự
Công nghệ có thể nhanh chóng được sao chép.
Nhưng “sự thấu hiểu cá nhân” – khả năng một AI biết bạn là ai, bạn nghĩ gì, bạn ưu tiên điều gì – mới là vũ khí cạnh tranh dài hạn.
Personal AI đi sâu vào hướng này một cách bài bản.
OpenAI thì mở rộng theo chiều rộng: phục vụ mọi nhu cầu AI cơ bản.
Gemini thì hướng tới hợp tác nhóm và tích hợp sâu.
Cuộc đua thực sự không chỉ là ai làm được nhiều thứ,
mà là ai làm đúng điều bạn cần – theo cách bạn mong muốn.
