Việc ByteDance ra mắt nguyên mẫu điện thoại thông minh AI Agent vào ngày 2 tháng 12, hợp tác cùng ZTE, đã ngay lập tức tạo nên làn sóng hứng thú từ phía người tiêu dùng – đồng thời cũng nhanh chóng dấy lên các lo ngại về quyền riêng tư buộc công ty phải thu hẹp một số tính năng. Tuy nhiên, sau những câu chuyện thu hút sự chú ý và tranh cãi đó là một câu chuyện quan trọng hơn nhiều: tác động của các AI Agent tích hợp trực tiếp trên hệ điều hành, có khả năng tự động thực hiện các nhiệm vụ phức tạp đa bước trong hệ sinh thái thiết bị, đặc biệt trong môi trường doanh nghiệp.
Chiếc ZTE Nubia M153, được trang bị mô hình ngôn ngữ lớn Doubao của ByteDance, không chỉ là một cuộc thử nghiệm thiết bị dành cho người tiêu dùng mà còn là một cái nhìn trước về cách mà điện thoại thông minh AI Agent có thể tái định hình năng suất làm việc, hoạt động hiện trường và chiến lược di động doanh nghiệp – với điều kiện công nghệ này vượt qua được những thách thức cơ bản về niềm tin và quản trị mà doanh nghiệp đặt ra.
Từ sự tò mò của người tiêu dùng đến nhu cầu thiết yếu trong doanh nghiệp
Động lực thu hút người tiêu dùng rất rõ ràng: đặt bàn nhà hàng qua lệnh thoại, chỉnh sửa ảnh tự động, so sánh giá đa nền tảng. Nhưng theo dự báo của Gartner, tới năm 2028, sẽ có khoảng 33% ứng dụng phần mềm doanh nghiệp tích hợp AI Agent, tăng đáng kể từ dưới 1% vào năm 2024.
Điện thoại thông minh, vốn là thiết bị tính toán phổ biến nhất trong quy trình làm việc doanh nghiệp, trở thành sân thử nghiệm quan trọng. “AI Agent trong các ngành như sản xuất, xây dựng, y tế và năng lượng sẽ giúp nâng cao quyết định, tăng cường an toàn và tối ưu quy trình,” chia sẻ Nicholas Muy, Giám đốc An ninh Thông tin tại Scrut Automation. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo các nhà tiên phong cần thận trọng với rủi ro từ sai sót AI và các lỗ hổng bảo mật.
Nghiên cứu của McKinsey chỉ ra 23% tổ chức đang mở rộng quy mô hệ thống AI Agent trong ít nhất một chức năng kinh doanh, trong khi 39% khác vẫn đang thử nghiệm. Song việc áp dụng trong doanh nghiệp khác biệt rõ ràng so với người tiêu dùng: đòi hỏi các khung quản trị, lưu trữ nhật ký, phân quyền theo vai trò và cơ chế tuân thủ – những yếu tố mà nguyên mẫu tập trung vào người dùng cuối của ByteDance còn thiếu hụt.
Lợi thế chiến lược của Trung Quốc trong tích hợp phần mềm – phần cứng
Chiến lược của ByteDance – hợp tác với ZTE thay vì tự phát triển phần cứng – phản ánh các chiến lược AI thành công trong doanh nghiệp. ByteDance định vị Doubao như một nền tảng tích hợp hệ thống mà bất cứ nhà sản xuất nào cũng có thể áp dụng, tương tự cách Google phát triển Android.
Với 157 triệu người dùng hoạt động hàng tháng tính đến tháng 8 năm 2025 theo dữ liệu từ QuestMobile, Doubao hiện đã chiếm ưu thế trên thị trường AI người tiêu dùng Trung Quốc, gấp hơn hai lần số lượng người dùng của Yuanbao – sản phẩm AI của Tencent với 73 triệu người dùng.
Chiến lược tập trung phần mềm thay vì phần cứng giải quyết một điểm yếu quan trọng mà các nhà phân tích Morgan Stanley chỉ ra: các nhà sản xuất điện thoại hàng đầu như Apple, Huawei và Xiaomi đều có khả năng công nghệ đủ mạnh để tự phát triển AI Assistant thay vì phải phụ thuộc vào đối tác bên ngoài.
Thị trường mục tiêu thực tế của ByteDance dường như là các nhà sản xuất cấp hai và có thể là các nền tảng quản lý thiết bị doanh nghiệp cần các tính năng khác biệt. Với các doanh nghiệp mua thiết bị, sự phân mảnh này vừa là cơ hội vừa là thách thức.
Các tổ chức có thể chọn nhà sản xuất dựa trên yêu cầu phần cứng trong khi chuẩn hóa các năng lực AI Agent – nhưng chỉ khi khung quản trị và bảo mật đủ mạnh để đáp ứng ngành có quy định khắt khe.
Cơn hoảng loạn về quyền riêng tư hé lộ yêu cầu doanh nghiệp
Phản ứng dữ dội ngay sau những video giới thiệu tính năng M153 lan truyền trên mạng xã hội do doanh nhân Taylor Ogan thực hiện đã làm rõ những yêu cầu doanh nghiệp đặt ra. Khi người dùng chứng kiến AI Agent với quyền truy cập sâu vào hệ thống, tự động mở ứng dụng, xử lý thanh toán và thao tác dữ liệu, mối quan tâm không phải ở sự tiện lợi – mà là khả năng kiểm soát.
Theo một khảo sát của Forum Ventures với 100 nhà quyết định CNTT cấp cao trong doanh nghiệp, yếu tố “niềm tin” vẫn là rào cản lớn nhất với việc áp dụng AI Agent. Jonah Midanik, Đối tác Quản lý tại Forum Ventures nhận xét: “Khoảng cách niềm tin rất lớn. AI Agent có thể làm việc hiệu quả đáng chú ý nhưng kết quả của chúng dựa trên xác suất thống kê, không phải là sự thật tuyệt đối.”
Việc ByteDance phải thu hẹp tính năng cho thấy họ đã hiểu rằng điện thoại thông minh AI Agent cho doanh nghiệp cần hệ thống phân quyền chi tiết, nhật ký đầy đủ và khả năng thiết lập giới hạn vận hành chặt chẽ – những tính năng gần như không có ở bản nguyên mẫu dành cho người tiêu dùng.
Doanh nghiệp và người tiêu dùng: Các use case và yêu cầu khác biệt
Ứng dụng AI Agent trong doanh nghiệp khác biệt rõ với người dùng cá nhân. Kỹ thuật viên hiện trường có thể dùng AI Agent để tự động hiển thị lịch sử thiết bị, đề xuất lộ trình tối ưu dựa trên điều kiện thực tế, và hướng dẫn quy trình phức tạp mà không cần tìm kiếm thủ công. Người cung cấp dịch vụ y tế có thể truy cập bối cảnh bệnh nhân và hỗ trợ quyết định mà không cần chuyển đổi nhiều hệ thống. Nhân viên tài chính nhận được các khuyến nghị tuân thủ và điều phối quy trình công việc tự động.
Theo nghiên cứu của PwC, 79% tổ chức đã triển khai AI Agent ở một mức độ nào đó, và 96% lãnh đạo CNTT dự định mở rộng trong năm 2025. Trong khi đó, khảo sát của Cloudera với 1.484 nhà lãnh đạo CNTT cho thấy việc triển khai thành công đòi hỏi tích hợp dữ liệu chuyên ngành, quy trình ra quyết định minh bạch, và lộ trình triển khai theo giai đoạn với thử nghiệm toàn diện.
Thị trường điện thoại thông minh người tiêu dùng, dự báo của IDC sẽ đạt 912 triệu thiết bị hỗ trợ AI tạo sinh vào năm 2028, tập trung vào cá nhân hóa và tiện lợi. Trong khi đó, doanh nghiệp ưu tiên tính kiểm toán, tuân thủ và giảm thiểu rủi ro – những yêu cầu mà các điện thoại AI Agent hiện tại chưa đáp ứng đủ.
Động lực cạnh tranh toàn cầu và chiến lược khu vực
Ranh giới công nghệ Mỹ – Trung Quốc tạo nên sự phức tạp. Việc Apple trì hoãn triển khai Apple Intelligence tại Trung Quốc đại lục đã tạo cơ hội để ByteDance, Alibaba, Baidu và Tencent cạnh tranh lấp đầy khoảng trống. Tuy nhiên, chiến lược của Apple khác biệt căn bản: tích hợp chặt chẽ phần mềm phần cứng với xử lý tại chỗ nhằm ưu tiên quyền riêng tư người dùng – điều này phù hợp với yêu cầu bảo mật doanh nghiệp.
Chiến lược cấp phép của ByteDance định vị Doubao để nhanh chóng thâm nhập thị trường các nhà sản xuất Trung Quốc, có thể thiết lập tiêu chuẩn de facto trước khi đối thủ phương Tây bắt kịp việc tích hợp trực tiếp vào hệ điều hành. Với các tập đoàn đa quốc gia hoạt động tại nhiều khu vực, điều này tạo ra thách thức về quản lý thiết bị liên quan đến chủ quyền dữ liệu, khung tuân thủ và trải nghiệm người dùng đồng nhất.
Theo Counterpoint Research, châu Á – Thái Bình Dương là thị trường phát triển nhanh nhất cho AI Agent, trong khi Mỹ hiện nắm giữ 40,1% doanh thu. Doanh nghiệp phải đối mặt với một bối cảnh phân tách, có thể cần duy trì các chiến lược thiết bị riêng biệt cho từng môi trường pháp lý.
Con đường phía trước: Giải pháp thay vì cường điệu
Với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đang đánh giá điện thoại thông minh AI Agent, nguyên mẫu của ByteDance mang lại bài học quý giá về những gì cần yêu cầu từ nhà cung cấp:
Đầu tiên, các khung quản trị toàn diện xác định ranh giới quyết định, ghi lại mọi hành động tự động và cung cấp phân quyền dựa trên vai trò. Giải pháp doanh nghiệp của Anthropic với tính năng cấp phép tập trung, nhật ký kiểm toán và phân quyền chi tiết có thể là ví dụ điển hình.
Thứ hai, phương án lai kết hợp xử lý tại thiết bị cho các tác vụ nhạy cảm và khả năng Cloud cho các phép suy luận phức tạp. Triển khai doanh nghiệp cần sự linh hoạt đáp ứng các yêu cầu về lưu trữ dữ liệu và tuân thủ quy định tại nhiều khu vực.
Thứ ba, triển khai theo từng giai đoạn bắt đầu từ các use case ít rủi ro. Việc Amazon áp dụng AI Agent để hiện đại hóa ứng dụng Java là minh chứng cho cách doanh nghiệp có thể tận dụng giá trị đồng thời quản lý rủi ro hiệu quả.
Hợp tác ByteDance-ZTE cuối cùng dự báo một sự hội tụ tất yếu: AI Agent sẽ trở thành tính năng chuẩn trên điện thoại thông minh, không còn là điểm khác biệt cao cấp. Việc áp dụng trong doanh nghiệp sẽ theo các mẫu hình đã chứng minh – chương trình thử nghiệm trong môi trường kiểm soát, xác thực bảo mật và mở rộng dần cùng sự trưởng thành của khung quản trị.
Câu hỏi đặt ra cho các nhà lãnh đạo công nghệ doanh nghiệp không phải là liệu điện thoại thông minh AI Agent có tác động đến năng suất làm việc hay không, mà là liệu họ sẽ chủ động hình thành chiến lược triển khai hay chỉ phản ứng với công nghệ tiêu dùng được bổ sung các tính năng doanh nghiệp sau đó. Cơn hoảng loạn về quyền riêng tư sau khi ByteDance ra mắt cho thấy các tổ chức yêu cầu bảo mật và quản trị chuẩn doanh nghiệp ngay từ đầu sẽ quyết định quỹ đạo phát triển của công nghệ này.
Theo Gartner dự báo, ít nhất 15% quyết định công việc sẽ được AI Agent thực hiện tự động vào năm 2028, trong khi năm 2024 gần như chưa có. Điện thoại thông minh sẽ trở thành thiết bị liên lạc và đóng vai trò như đại diện tự động trong doanh nghiệp. Người chiến thắng không phải là người triển khai nhanh nhất, mà là người triển khai một cách thận trọng nhất – chú trọng bảo mật và khung quản trị có thể mở rộng ngay từ ngày đầu.
Nguồn : https://www.artificialintelligence-news.com/
