Vào đầu năm 2023, khi thông tin Ondo Finance phát hành USDY – một stablecoin dựa trên trái phiếu Kho bạc Mỹ – trên Solana xuất hiện, quan điểm của mình khi ấy khá dè dặt: một nỗ lực token hóa như nhiều thử nghiệm trước.
Tuy nhiên, đến giữa năm 2025, khi tổng giá trị RWAs trên Solana vượt 418 triệu USD, tăng hơn 140% YTD, mình nhận thấy đây không còn là thử nghiệm đơn lẻ mà là một chuyển động thực sự. Không chỉ Ondo, mà cả BlackRock, Kraken, Franklin Templeton, Apollo và nhiều định chế lớn khác đã tham gia. Vậy yếu tố nào khiến Solana trở thành tâm điểm của tokenization? Liệu đây chỉ là một hiện tượng ngắn hạn hay đang định hình chuẩn mực tài chính mới?
Solana đang ở đâu trên bản đồ RWAs?
RWAs – Real-world Assets – là việc token hóa tài sản ngoài đời thực như trái phiếu, cổ phiếu, bất động sản, hàng hóa, hay thậm chí… rượu quý và Pokémon cards – lên blockchain. Ý tưởng này không mới, nhưng Solana đang khiến nó trở thành thực tế nhờ tốc độ, chi phí thấp, lập trình dễ dàng, và một hệ sinh thái developer năng động.
Tính đến tháng 7/2025:
- RWAs trên Solana đạt hơn 418 triệu USD, tăng 140,6% so với đầu năm.
- Ondo’s USDY dẫn đầu với 175,3 triệu USD (41,9% thị phần).
- 45.700+ ví đang nắm giữ xStocks (tokenized equities) chỉ sau một tuần ra mắt.
Những nhóm tài sản chính & sản phẩm tiêu biểu
RWAs trên Solana được chia làm 4 nhóm lớn: Yield-Bearing Assets, Onchain Equities, Non-Yield Bearing Assets và Infrastructure. Dưới đây là cái nhìn cụ thể hơn:
1. Tài sản sinh lời (Yield-Bearing Assets)
Đây là phân khúc lớn nhất và phát triển nhanh nhất, thu hút phần lớn giá trị RWA không phải stablecoin. Các tài sản này bao gồm trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ, quỹ tổ chức và tín dụng tư nhân – mang lại cho nhà đầu tư on-chain dòng lợi suất off-chain.
Trái phiếu Kho bạc Hoa Kỳ được token hóa
- Ondo Finance (OUSG & USDY): OUSG (79,6 triệu USD) – quỹ được token hóa, dựa trên quỹ BUIDL của BlackRock, dành cho nhà đầu tư được chứng nhận. USDY (175,3 triệu USD) – stablecoin sinh lời, hỗ trợ cross-chain, lớn nhất về vốn hóa RWA sinh lời trên Solana.
- BlackRock (BUIDL): quỹ thị trường tiền tệ (25,2 triệu USD), AAA-rated, cổ tức hàng ngày, chỉ dành cho nhà đầu tư đã KYC.
- Franklin Templeton (BENJI): quỹ FOBXX (25,9 triệu USD), mở rộng sang Solana từ tháng 2/2025, một trong những mutual fund SEC-registered đầu tiên on-chain.
- VanEck (VBILL): quỹ kho bạc tokenized (13,6 triệu USD), ra mắt 5/2025, giá ổn định 1 USD, trả lãi bằng token hàng ngày.
Quỹ tổ chức được token hóa
- Apollo (ACRED): quỹ tín dụng đa dạng (26,9 triệu USD), ra mắt 5/2025, danh mục doanh nghiệp & tín dụng tư nhân.
- Libre Capital: nền tảng của Hamilton Lane & Brevan Howard, cung cấp các quỹ thay thế như SCOPE, BHM.
Tín dụng tư nhân được token hóa
- Maple Finance (syrupUSDC): stablecoin sinh lời (70,7 triệu USD), đại diện các khoản vay cho fintechs & trading firms.
- Credix Finance: marketplace tín dụng tư nhân, tập trung vào SMEs tại thị trường mới nổi.
mình từng hoài nghi về “nhàm chán” của RWAs, nhưng rõ ràng chúng vừa an toàn, vừa sinh lời, lại có thanh khoản 24/7
2. Cổ phiếu On-chain (Onchain Equities)
Phân khúc này hứa hẹn giao dịch 24/7, sở hữu phân đoạn và tích hợp với DeFi.
- Superstate – Opening Bell: nền tảng giúp các công ty được SEC đăng ký phát hành & giao dịch cổ phiếu trực tiếp on-chain, giảm chu kỳ T+2 xuống gần như tức thì.
- Backed & Kraken – xStocks: hơn 60 cổ phiếu & ETF Mỹ, tổng vốn hóa 51,7 triệu USD, hơn 45.700 người nắm giữ.
- Ondo – Global Markets Platform: sắp ra mắt, giúp nhà đầu tư ngoài Mỹ tiếp cận cổ phiếu & ETF tokenized.
- Republic – Mirror Tokens: cung cấp quyền tiếp cận kinh tế với các công ty tư nhân (như rSpaceX).
Một nhà đầu tư ở Singapore từng nói: “mình chỉ muốn mua Apple lúc 3h sáng với phí thấp”. Nhu cầu đó đang định hình phân khúc này
3. Tài sản không sinh lời (Non-Yield Bearing Assets)
Dù không chiếm nhiều TVL, nhóm này mở rộng “vũ trụ” tài sản:
Bất động sản được token hóa
- Parcl: đầu tư theo giá bất động sản từng thành phố.
- Homebase: phát hành NFT đại diện quyền sở hữu phân đoạn nhà ở.
- MetaWealth: hơn 36 triệu USD đầu tư bất động sản tokenized ở châu Âu.
Hàng hóa vật chất & đồ sưu tầm
- BAXUS: rượu mạnh quý hiếm, lưu trữ & token hóa thành NFT.
- CollectorCrypt: Pokémon cards & collectibles.
- AgriDex: token hóa nông sản.
mình từng thử mua một NFT “whiskey bottle” trên BAXUS. Thú vị, nhưng phải thú nhận: tính thanh khoản và niềm tin vẫn chưa ngang với thị trường truyền thống.
4. Cơ sở hạ tầng RWA (RWA Infrastructure)
Hệ sinh thái Solana được nâng đỡ bởi tập hợp tiêu chuẩn kỹ thuật, oracle, compliance và bridges.
- R3: giúp chuyển hơn 10 tỷ USD RWAs từ ledger permissioned sang public chain.
- Drift Institutional: hợp tác với Securitize để mang ACRED lên Solana & cung cấp đòn bẩy.
- Kamino Finance: cho vay, thế chấp RWA on-chain.
- Fiserv: hợp tác với Circle để thanh toán USDC qua Solana.
Các yếu tố kỹ thuật
- Token-2022: hỗ trợ bảo mật, chuyển khoản lập trình được, compliance-ready.
- Oracles (Pyth, Redstone, Switchboard): định giá minh bạch.
- Bridges (Wormhole, Chainlink CCIP): kết nối đa chuỗi.
- Compliance (Securitize): KYC/AML & onboarding.
Vì sao Solana chứ không phải Ethereum?
Ba lý do nổi bật:
- Chi phí & tốc độ: thanh toán tức thì, phí cực thấp.
- Tiêu chuẩn kỹ thuật & tính lập trình: tiện ích cao, hỗ trợ compliance.
- Ecosystem: từ Securitize, Kamino, Drift đến R3… phục vụ cả DeFi & tổ chức.
Tuy nhiên, đằng sau ánh hào quang, vẫn còn rủi ro: sự cố mạng, thanh khoản chưa sâu, khung pháp lý chưa rõ ràng.
Góc nhìn & câu hỏi mở
Từ góc nhìn cá nhân, mình thấy Solana đã đi từ một blockchain “meme” thành nền tảng RWAs nghiêm túc. Nhưng liệu họ có duy trì được đà tăng khi các blockchain khác – vốn mạnh về hệ sinh thái tài chính – bám đuổi? Và liệu các vấn đề pháp lý có làm chậm lại xu hướng?
Một lần thử bán lại NFT real estate của mình kéo dài vài ngày để có người mua. Đó là lời nhắc: thanh khoản và niềm tin cần thời gian.
Những yếu tố quyết định thành bại của một dự án RWA
Trong quá trình quan sát và làm việc với các dự án Real-World Assets (RWAs), tôi nhận thấy thành công của một dự án không chỉ nằm ở ý tưởng token hóa, mà chủ yếu được định hình bởi một vài yếu tố cốt lõi.
Chất lượng và tính hợp pháp của tài sản cơ sở
Tài sản off-chain là nền tảng của bất kỳ dự án RWA nào. Nếu tài sản cơ sở mơ hồ, định giá sai lệch, hoặc không đủ điều kiện pháp lý, thì token on-chain chỉ là “vỏ rỗng”. Những dự án đáng tin cậy thường hợp tác với tổ chức uy tín như BlackRock hay Franklin Templeton để đảm bảo nguồn tài sản minh bạch và tuân thủ pháp luật.
Hạ tầng công nghệ và khả năng tuân thủ
Blockchain lựa chọn cần đáp ứng đủ tiêu chuẩn về tốc độ xử lý, chi phí hợp lý, khả năng lập trình và đặc biệt là hỗ trợ compliance. Ngoài ra, dự án phải đi kèm với hợp đồng thông minh được kiểm toán, cơ chế KYC/AML rõ ràng, và oracle định giá minh bạch. Tôi từng thấy nhiều dự án thất bại chỉ vì chọn hạ tầng kém hoặc bỏ qua các yêu cầu tuân thủ tối thiểu.
Thanh khoản và khả năng tiếp cận
Một RWA tốt phải đi cùng thanh khoản thực tế. Nếu nhà đầu tư không thể mua bán dễ dàng hoặc phải chịu mức chênh lệch quá lớn, họ sẽ nhanh chóng rời bỏ. Các dự án thành công thường tích hợp với các sàn uy tín, xây dựng thị trường thứ cấp và có chương trình tạo lập thị trường chuyên nghiệp.
Đội ngũ và hệ sinh thái đối tác
Đằng sau mỗi dự án thành công là một đội ngũ có năng lực và quan hệ sâu rộng trong cả tài chính truyền thống lẫn blockchain. Ngoài ra, những đối tác như ngân hàng lưu ký, nhà môi giới, tổ chức kiểm toán, và các quỹ hỗ trợ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng niềm tin thị trường.
Khung pháp lý rõ ràng
RWAs liên quan trực tiếp đến luật chứng khoán, bất động sản và hàng hóa tại từng quốc gia. Những dự án đi tắt, phớt lờ khung pháp lý thường phải trả giá đắt. Ngược lại, những dự án đặt ưu tiên vào tuân thủ ngay từ đầu sẽ có lợi thế lâu dài.
Ngoài ra, trải nghiệm người dùng (UX), chiến lược phân phối hợp lý, và một mô hình kinh doanh bền vững – không chạy theo “trend” ngắn hạn – cũng là các yếu tố đáng lưu ý.
Tóm lại:
Một dự án RWA thành công là sự hội tụ của tài sản minh bạch, công nghệ phù hợp, thanh khoản thực tế, đội ngũ chuyên nghiệp và khung pháp lý vững chắc. Thiếu một trong những yếu tố này, rủi ro thất bại sẽ rất cao.
Kết luận
Solana đang chứng minh tokenization không còn là giấc mơ. Các con số ấn tượng, sản phẩm sáng tạo & đối tác lớn chứng tỏ đây là xu hướng nghiêm túc. Nhưng để trở thành chuẩn mực toàn cầu, Solana (và blockchain nói chung) phải giải quyết bài toán thanh khoản, pháp lý và niềm tin.
Có lẽ điều tốt nhất lúc này là tiếp tục quan sát, thử nghiệm, và chuẩn bị cho một kịch bản nơi blockchain không chỉ là “công nghệ” – mà là hạ tầng mặc định của tài chính.
Bạn nghĩ sao? Liệu Solana có giữ vị trí tiên phong trong RWAs, hay chỉ là bước đệm cho đối thủ khác? Mình rất muốn nghe quan điểm của bạn.
